بخش اول
اصول چراغ راهنمايي : فاز گردش به چپ چراغ در اين قسمت به بررسي آيين نامه ها و دستورالعملهاي ايالت
Oregon آمريكا در مورد فاز گردش به چپ چراغهاي راهنمايي مي پردازيم .
1- اصول نصب در اين بخش عبارت ‹‹ گردش به چپ مجاز ››
1به حركت وسايل نقليه با اجازة فاز سبز يا زرد چشمك زن نشانه دار ( ) بعد از اخطار به وسايل نقليه ديگر يا عابر پياده اطلاق مي شود . عبارت ‹‹ گردش به چپ حفاظت شده ››
2 به گردش به چپي اطلاق مي شود كه بدون دخالت وسايل نقلية ديگر يا عابرين پياده صورت مي گيرد و معمولا توسط يك چراغ سبز نشانه دار ( ) براي راننده مشخص مي شود .
شرايطي كه بايد از گردش به چپ حفاظت شده استفاده كرد عبارتنداز :
الف ) حجم گردش به چپ عموماً بيشتر از 200 وسيله در ساعت باشد يا اينكه حجم وسايل نقيله يك خط روبرو بيشتر از 50000 يا دو خط بيشتر از 000, 100 باشد
در شرايطي كه ‹‹ عدم تعادل خط ››
3 بطور فاحشي وجود دارد ، دو برابر تعداد واقعي بيشترين حجم خطوط روبرو بايد در محاسبات در نظر گرفته شود . فاز گردش به چپ براي يك دورة پنج ساله طراحي مي شود و بايد براي اين مدت جوابگوي ترافيك باشد .
ب ) حركت گردش به چپ سه خط يا بيشتر از ترافيك مقابل را قطع مي كند .
ج) سرعت طرح خطوط مقابل بيشتر از 70 كيلومتر در ساعت باشد .
د) در سه سال گذشته طي يك دورة 12 ماهه ، سه ( يا بيشتر ) تصادفات گردش به چپ ثبت شده باشد . تصادفات گردش به چپ با عابرين نيز بايد در نظر گرفته شود .
ه ) فاصلة ديگر ترافيك ورودي به تقاطع ، براي سرعتهاي زير از حداقل هاي ذكر شده كمتر باشد :
حداقل فاصله برحسب متر ( فوت ) سرعت ( برحسب مايل در ساعت )
(200 ) 60 20
(250 ) 75 25
(300 ) 90 30
(350 ) 105 35
(400 ) 120 40
(450 ) 135 45
و ) خط گردش به چپ مقابل چراغ گردش به چپ را داشته باشد يا اينكه حداقل يكي از معيارهاي ذكر شده را داراباشد .
ز ) مطالعه مهندسي ، لزوم فاز گردش به چپ را تصديق كند . آيتمهايي كه ممكن است در نظر گرفته شوند عبارتند از ( البته به اين موارد محدود نمي شوند ) : حجم عابرين پياده ، افزوده شدن زمان چراغ راهنمايي ، طرح هندسي تقاطع و حركت پذيري وسايل نقلية خاص .
2- فاز گردش به چپ منحصراً حفاظت شده ‹‹ فاز منحصراً حفاظت شده ››
4 بايد وقتي كه مطالعة مهندس يكي از شرايط زير را پييشنهاد كرد بكار گرفته شود :
الف ) حجم گردش به چپ بيشتر از 300 وسيله در ساعت باشد يا اينكه حجم ترافيك مقابل براي يك خط بيشتر از 000, 150 و براي دو خط بيشتر از 000, 300 باشد . در شرايطي كه عدم تعادل خط بطور فاحش وجود دارد، دوبرابر مقادير بدست آمده بايد در محاسبات وارد شود .
ب ) سرعت طرح ترافيك مقابل بيشتر از 70 كيلومتر در ساعت باشد .
ج ) در سه سال گذشته در طي يك دوران 12 ماهه بيشتر از 5 تصادف ثبت شده باشد . تصادفات گردش به چپي كه با عابرين پياده شده است نيز بايد در نظر گرفته شود .
د ) گردش به چپ حداقل سه خط ترافيك مقابل را قطع كند
ه ) گردش به چپ چند خطه ارائه شده باشد .
و ) فواصل ديد ترافيك ورودي به تقاطع از فواصل مشخص شده در جدول زير كمتر باشد :
حداقل فاصله برحسب متر ( فوت ) سرعت ( برحسب مايل در ساعت )
(200 ) 60 20
(250 ) 75 25
(300 ) 90 30
(350 ) 105 35
(400 ) 120 40
(450 ) 135 45
ز ) دور زدن ( حركت
U شكل )
5 مجاز مي باشد .
ح ) چراغ راهنمايي شامل فاز ‹‹زمان تأخيري تجاوزي ››
6 – براي كارآيي بيشتر
– مي باشد . اين معيار در صورتيكه بتوان زرد چشمك زن نشانه دار ( ) نصب كرد ، اعمال نمي شود .
ط ) عوامل اضافي ديگر از قبيل حجم زياد عابر پياده ، از افزوده شدن زمان چراغ ، طرح هندسي ، حركت پذيري وسايل خاص ، يا شرايط خاص ديگر .
3- فاز گردش به چپ حفاظت شده / مجاز و مجاز / حفاظت شده وقتي كه حركت گردش به چپ در قسمت اول فاز ، حفاظت شده است و در قمست دوم آن مجاز ، فاز به نام ‹‹ حفاظت شده / مجاز ››
7 خوانده مي شود . اگر قسمت اول فاز مجاز باشد و قسمت دوم آن حفاظت شده آنگاه فاز به نام ‹‹ مجاز / حفاظت شده ››
8 ناميده مي شود . هردوي اين حالات به اختصار
PPLT نامبرده مي شود .
PPLT در تقاطعهايي بكار مي رود كه معيارهاي لزوم گردش به چپ را ارضاء مي كنند اما معيارهاي فاز گردش به چپ منحصراً حفاظت شده را دارا نيستند .
يك مطالعه مهندسي بايد براي ارزيابي موقعيتهاي مختلف صورت گيرد تا سودمندبودن
PPLT مشخص شود .
اگر زرد چشمك زن نشانه دار ( ) بكار رفته است ، تعيين اينكه قسمت حفاظت شدة فاز اول باشد يا قسمت مجاز فاز ، بستگي به ملزومات و كارآيي تقاطع دارد .
شرايط زير اگر وجود داشته باشد تقدم يا تأخر قسمتهاي حفاظت شده و مجاز فاز گردش به چپ اختياري است :
- تقاطع T شكل باشد و گردش به چپي از روبرو صورت نگيرد .
- گردش به چپ مقابل ممنوع باشد يا گردش به چپي اصلاً وجود نداشته باشد مانند خيابانهاي يكطرفه
4- اصلاح و برداشت فاز گردش به چپ چراغ راهنمايي برداشتن فاز گردش به چپ منحصراً حفاظت شده مستلزم انجام يك مطالعه مهندسي كامل است . مطالعةاقتصادي بايد شامل معيارهاي زير باشد :
الف) تصادفات ثبت شده قبل از نصب گردش به چپ حفاظت شده . اگر چراغ به خاطر تصادفات گردش به چپ نصب شده بود ، فاز گردش به چپ منحصراً حفاظت شده بايد كماكان برجاباشد مگر اينكه مطالعة مهندسي كاهش بالقوة نقاط برخورد را تشخيص داده باشد .
ب ) تصادفات گذشته براي تعيين اينكه آيا تصادفات ‹‹جلو به عقب ››
9 كاهش خواهند يافت يا خير .
ج ) يك برآورد از كاهش تأخير مورد انتظار براي هر وسيله كه وارد تقاطع مي شود در صورتيكه فاز گردش به چپ برداشته شود .
اگر تصادفات به طور فاحشي بعد از برداشتن فاز گردش به چپ حفاظت شده افزايش يابند ، اين فاز بايد مجدداً نصب شود .
5- توجيه هايي در زمينه چراغهاي گردش به چپ الف) فاز گردش به چپ منحصراً حفاظت شده
1) فاز گردش به چپ منحصراً حفاظت شده اي كه از چراغهاي غير قابل برنامه ريزي استفاده مي كند بايد تماماً داراي نشانه ( ) باشد .
2) فاز گردش به چپ منحصراً حفاظت شده كه براي يك خط توأم با گردش به چپ بكار مي رود بايد به همراه يك چراغ سبز دايروي ، يك سبز نشانه دار نيز بكار رود . اگر گردش به چپ باعث تداخل با ترافيك مقابل مي شود يك زرد نشانه دار نيز مورد نياز است .
3) وقتي يك فاز گردش به چپ منحصراً حفاظت شده براي يك ‹‹ خط ›› گردش به چپ بكار مي رود و ‹‹ خط مجاور ›› يك خط ‹‹ چپ رو ››
10 است ، آنگاه چراغها بايد بصورت زير باشند :
يك چراغ سه قسمتي كه تماماً براي گردش به چپ نشانه دار است و :
- يك چراغ چهار قسمتي با قرمز دايروي ، زرد دايروي ، سبز نشانه اي عمودي و سبز نشانه اي گردش به چپ ، براي وقتي كه گردش به چپ بصورت تأخيري است ،
شكل اول
- يا يك چراغ پنج قسمتي با قسمتهاي چراغ چهارقسمتي كه در بالا ذكر شد بعلاوة يك زرد نشانه دار گردش به چپ براي خط ‹‹ چپ رو ›› ( خطي كه كنار خط گردش به چپ قراردارد و وسيله مجاز است در آن به چپ گردش نمايد ) وقتي كه گردش به چپ بصورت تجاوزي عمل مي كند .
شكل دوم
ب ) فاز
PPLT < >
نصب هاي جديد فاز
PPLT بايد از يك چراغ چهارقسمتي بايك زرد چشمك زدن نشانه دار بكار روند اين فرم چراغ اخيراً به عنوان فرم مورد قبول پذيرفته شده است . (توسط
Federal Highway Adminis tration )
< >
يك چراغ پنج قسمتي
– كه بعنوان فرم
dog hous- شناخته مي شود ، مابين و از خط گردش به چپ و خط چپ رو ممكن است مورد استفاده قرارگيرد . وقتي اين فرم مورداستفاده قرارمي گيرد معمولاً يك علامت در سمت ‹‹ چپ ›› چراغ پنج قسمتي نصب مي شود كه روي آن نوشته شده ‹‹گردش به چپ به هنگام سبز شدن مشخص مي شود ›› ، اين علامت بصورت سمبريك يك سبز دايروي دارد.شكل چهار يك فرم
PPLT را نشان مي دهد كه براي نصبهاي ذكر شده قابل قبول است اما براي طرح هاي بزرگراهها مورد استفاده قرار نمي گيرد مگر اينكه به وسيلة مهندس ترافيك تأييد شود.
شكل چهارم : فرمهاي چراغهاي راهنمايي براي فاز PPLT ( اين فرمها براي طرحهاي بزرگراهي مورد قبول نيست )موقعيت چراغها مي تواند براساس هندسة هر طرح مشخص شود . تمام چراغها از نشانه هاي 305 ميليمتري استفاده مي كنند .
فاز
PPLT بايد تنها از چراغهاي قابل برنامه ريزي زماني استفاده كند كه باعث جلوگيري از گيج شدن راننده مي شود. زماني كه خط چپ رو وجود ندارد چراغ پنج قسمتي مطابق شكل پنجم برفراز خط گردش به چپ ( و نه مانند قبل برفراز مابين خط گردش به چپ و خط چپ رو ) نصب مي شود و علامت ‹‹ گردش به چپ به هنگام سبز شدن مشخص مي شود ›› در سمت ‹‹ راست ›› چراغ نصب مي شود .
شكل پنجم
6- باتريهاي كمكي اگر بعضي از تقاطعها بعلت موقعيت و مشخص هاي اجراييشان با قطع برق مواجه بشوند ممكن است تأثير منفي روي ايمني و آمد و شد عمومي بگذارند . معمولاً نيروهاي محلي مسئول بايد به سرعت بصورت موقتي خودشان به جاي چراغ ، ترافيك را كنترل كنند . زمان رسيدن نيروهاي محلي و در دسترس بودن آنهاممكن است جاي بحث داشته باشد . بنابراين استفاده از باتريهاي كمكي ممكن است مناسب باشد . يك سيستم باتري كمكي
11 ( يا پشتيبان ) مي تواند بطور مداوم باعث تأمين برق چراغ راهنمايي در مواقع قطع برق شود .
< >
اصول نصب :موقعيت مجزا
تداخل با ترافيك هاي سرعت بالا ( سرعتهاي بالاي
Km/s 70
تقاطع هاي با ظرفيت بالا ( 000, 20 در خط اصلي )
وروديهايي با ديد كم
هندسة غير معمول از قبيل نقاط تلاقي الماسي ، گردش به چپ هاي جفتي ، تقاطع هاي مايل .
چند راهه ها ( بيش از چهارراه )
دارا بودن بيشتر از 6 خط در هر سمت
اتصالات داخلي با راه آهن
مجاورت ( فاصلة كم ) با ديگر تقاطع هايي كه باتري كمكي دارند ( در غيراينصورت ، يك تقاطع كه در مجاورت با تقاطعي است كه باتري كمكي ندارد ، ممكن است كه براي نصب باتري كمكي در نظر گرفته نشود )
مجاورت با مدارس و / يا مسيرهاي ترافيكي عابرين
قطع برقهاي ثبت شده
عملكرد ضعيف تقاطع كه مديريت ترافيك منطقه اين عملكرد ضعيف را تشخيص مي دهد .LED
12 (مداري الكتريكي كه جريان را در فواصل مشخص قطع و وصل مي كند ) وسايل و عابر باشد .
د) باتريهاي كمكي بايد در يك محفظه كه برفراز يك شالودة بتني قراردارد نصبت شود . باتري بايد در كنار جعبة كنترل چراغ نصب شود ، ترجيحاً در سمت ديگر ، و در هيچ شرايطي نبايد نزديكتر از جعبة كنترل چراغ به ترافيك باشد . جعبه بايد در فاصلة3 متري جعبةكنترل چراغ باشد بطوريكه دسترسي به هركدام از آنهامانع از دسترسي به ديگري نشود .
مي توان با استفاده از داده هاي مديريت ترافيك منطقه اقدام به برداشت اين باتريها نمود .
بخش دوم : اصول تنظيم گردش به چپ / به راست
< >
معيارهاي تنظيم خط گردش به چپ حجم وسايل نقليه : معيار حجم وسايل نقليه براي چهارراههايي كه به خاطر حجم ترافيك در نظر است كه خط گردش به چپ بر ايشان نصب شود بكار مي رود . معيار حجم بوسيلة انستيتوي حمل و نقل تگزاس (
TTI ) كه در شكل ششم نشان داده شده است تعيين مي شود .
شكل ششم
نمودار حاكي از اين است كه با افزايش حجم بايد دقت زيادي در نصب خط گردش به چپ مبذول كرد زيرا احتمال افزايش تصادف در خط مياني افزايش مي يابد . حتي در حالي كه حجم گردشها كم باشد ممكن است به خاطر ايمني و كارآيي ترافيك مقابل ، نصب خط گردش به چپ لازم باشد . تعيين قطعي بايد بر اساس مطالعة موضعي صورت گيرد .
< >
سابقة تصادفات :Oregon
به
DMV ( انجمن وسايل موتوري ) گزارش شده باشند
ج) نصب خط گردش به چپ به طور عكس كارآيي خيابان را تحت تأثير قرارندهند .
< >
شرايطي خاص : راهنماييهاي برآورد :
– ليست تمام جايگزينهايي كه مورد بررسي قراگرفتند ، بايد عدم تطابق آنها با معيارها سنجيده شود .
ج) مديريت دسترسي : پي آمدهاي مديريت دسترسي از قبيل راهكارهاي مديريت خيابان ، استانداردهاي فضا و غيره .
د) مسائل مربوط به زمين : شامل انيكه خط گردش به چپ توصيه شده چگونه از مسائل و طرحهاي حمل و نقل استفاده مي كند .
ه ) طرح : شامل يك طرح يا دياگرام از خط گردش به چپ توصيه شده ؟
ز ) ملزومات اجرايي : مسائلي از قبيل ظرفيت طول خط گردش به چپ ، ‹‹فاصلة كاهش سرعت ››
15 ، فاصلة همراستايي مطلوب و غيره بايد در نظر گرفته شوند . براي تقاطعهاي داراي چراغ ، نصب يك خط گردش به چپ بايد با ملزومات طرح چراغ سازگاري داشته باشد .
< >
معيارهاي تنظيم خط گردش به راست :حجم وسايل نقليه : معيار حجم وسايل نقليه براي چهارراههايي كه به خاطر حجم ترافيك در نظراست كه خط گردش به راست برايشان نصبشود بكار مي رود . معيار حجم بوسيلة انستيتوي حمل و نقل تگزاس
( T T I ) كه در شكل هفتم نشان داده شده است تعيين مي شود . شكل هفتم
< >
سابقة تصادفات : اين معيار وقتي حاكم است كه :Oregon به
DMV گزارش شده باشد )
ج ) نصب خط گردش به راست بالعكس كارآيي خيابان را تحت تأثير قرار ندهد
< >
شرايط خاص :راهنمايي هاي برآورد :مثالي از معيار حجم خط گردش به راست/چپ شكل هشتم
حجم ساعت اوج و پيكربندي ها در شكل نشان داده شده اند . سرعت 85درصدي ،
Km/h 70 است و تقاطع در يك شهر با جمعيت 000 , 60 نفر قرار دارد .
< >
برآورد هاي خط گردش به چپ y
در شكل هشتم با رابطة زير بدست مي آيد :
( مجموع ترافيك خطوط مياني ) / ( مقابل + پيشرو ) = حجم محور
y 5 /492 = 4 / (765 + 1205 ) =
Y براي تعيين اينكه آيا معيارهاي گردش به چپ ضلع جنوبي ارضا مي شوند ، منحني
Km/s 70در شكل ششم براي محور
y مقدار 5/492 را مي دهد و 15 گردش به چپ براي محور
x . معيار حجم در جهت جنوبي ارضا شده است .
ضلع شمالي : حجم پيشروي شمالي 805 ( 40 + 15 + 400 + 350 ) است و حجم شمالي مقابل 1190 وسيله مي باشد ( گردش به چپهاي مقابل براي محاسبةحجم مقابل حساب نشده اند ) . حجم محور
y در شكل هشتم عبارت است : 75/498 = ( 2×2) / ( 1190 + 85 ) براي تعيين اينكه آيا معيار حجم گردش به چپ جنوبي ارضا شده است ، از منحني
Km/h 70 در شكل ششم ، مقدار 75/498 براي محور
y و 40 گردش به چپ د رمحور
x بدست مي آيد . معيار حجم در جهت شمالي ارضا شده است .
< >
برآورد خط گردش به راست :Km/h
70 در شكل هفتم با توجه به 415 وسيله و 15 گردش به راست متوجه مي شويم كه معيار حجم ارضا نشده است .
ضلع جنوبي : خط خارجي ضلع جنوبي 600 وسيله نقليه و پيشرو 90 گردش به راست از كل 690 وسيله دارد . با استفاده از منحني
Km/H 70 در شكل هفتم با توجه به 690 وسيله و 90 گردش به راست متوجه مي شويم كه معيار حجم ارضا شده است .
پي نوشت :
1- Permissive left turn 2- Protected left turn 3- Lane imbalance 4- Protected only phasing 5- U- turns 6- Lead Lag phasing 7- Protected / permissive 8- Permissive / protected 9- rear - end crashes 10- left – through 11- Lattery lack up 12- Light Emitting Diode 13-Passing Lane < >
در انگليسي- آمريكايي به آن
median گفته مي شود و در بريتانيا به آن
Central reservation اتلاق ميشود
15- Deceleration distance