هفتسنگ بازی های محلی، بخشی از هر فرهنگ محسوب می شوند که متناسب با وضعیت اقلیمی و فرهنگی هر منطقه طراحی شده اند و همین هماهنگی و همراهی با جغرافیا و فرهنگ، رمز ماندگاری انها تاکنون بوده است. درست است که برخی بازی های محلی دربیشتر نقاط ایران مشاهده می شوند و حالتی کلی تر دارند اما بازی های بسیاری نیز وجود دارند که خاص هر منطقه بوده و در سایر نقاط کشور دیده نمی شوند
. مطالعه و معرفی این بازی ها از آن جهت حائز اهمیت است که می تواند هم به ما دانشی درخصوص داشته های فرهنگی مان بدهد و هم مهمتر از آن، فرصتی فراهم کند که با کسب آگاهی بتوانیم در زندگی امروز خود و کودکانمان از انها استفاده کنیم و از شادی و نشاطی که بخش جدایی ناپذیری از این بازی هاست بهره مند شویم.
هفت سنگ هفت سنگ از جمله بازيهاي بومي و محلي گروهي ايران است كه به صـورت متنـوع در اكثـر نقـاط روسـتايي و شـهرهاي مـيهناسلامي به شكلهاي مختلف رواج داشته است و گروههاي سني دختران و پسران و حتي بزرگسـالان بـا ايـن بـازي آشـناي ي كامـل داشته و بدان مي پردازند و به وسايل چنداني نياز نداشته و در فضاهاي باز و سالنهاي ورزشي به سهولت قابليت اجراء و گسـترش دارد
. عليرغم قدمت و سابقه انجام اين بازي گروهي و بومي نظر به اينكه اين بازي تا كنون بـه صـورت رسـمي و بـا قـوانين ومقـررات مدون ويكنواخت برگزار نشده است ، اين مقررات و قوانين براي اولين بار از سوي فدراسيون ورزشـ هاي سـنتي، بـومي و محلـي جمهوري اسلامي ايران تهيه و تنظيم گرديد و پس از تبادل نظر كارشناسي به جهت سهولت و يكنواختي در سطح كشور به مرحلهاجرا گذاشته مي شود تا در آينده با كسب تجربه بيشتر توسط اهل فن نقاط قوت و ضعف آن بيش از پيش شناسايي ، دسته بنـدي و در راستاي گسترش و جذابيت آن به حول و قوه الهي اقدام گردد
ایجاد روحیه همکاری،تقویت و مهارت در نشانهگیری و بهبود سرعت و سرگرمی و شادی و دوستی بیشتر است
. تقویت روحیه ایثار گری،ایجاد رقابت سالم و تمرکز حواس میباشد
. حرکات دویدن و جستوخیز کردن در بازی هفتسنگ بیشتر اجرا میشود. این بازی از هماهنگی چشم و دست و تعقیب دیداری بالایی برخوردار است. بازی هفتسنگ به تمرکز فراوانی نیاز دارد، در نتیجه قدرت توجه و تمرکز، تصمیمگیری و برنامهریزی را در کودک تقویت میکند.همچنین موجب بهبود سرعت عمل و مهارتهای پایه (دویدن، گرفتن و...) در کودک میشود. علاوه بر اینها، کودک با کار گروهی آشنا میشود و اهمیت آن را به خوبی درک خواهد کرد. این بازی را تمامی کودکان 8 ساله به بالا میتوانند انجام دهند. همچنین کودکان دارای
DCD, ADHD, LD و
MR نیز میتوانند از فواید این بازی بهره ببرند.
تعربف بازی : ورزش هاي بومي و محلي حضور هويت فرهنگي هر كشوری درحوزه ورزش آن کشورمي تواند باشد . ورزشهای بومی محلی بخشي از ميراث فرهنگي ما را در پهنه ورزش مي تواند نشان دهد و اين ورزشها علاوه بر جنبه هاي نشاط و شادابي جهت پيوستگي عميق با زندگي و معيشت مردم در دوره هاي گذشته از مهم ترين اجزاي فرهنگ مردم هر ناحیه به شمار ميآمده است
. هفت سنگ یک بازی بومی ایرانی است. همان طور که از اسمش پیداست با روی هم گذاشتن هفت تکه سنگ صاف از بزرگ به کوچک بازی شروع میشود. یک گروه محافظ آن و گروهی که حامل یک توپ کوچک اما محکم هستند، سعی در فروریختن ستون سنگی دارند. وقتی این اتفاق میافتد، محافظان توپ را مییابند و آن را مخفی میکنند و به دنبال برندهها میدوند. از طرفی گروه مقابل سعی میکند هفت سنگ را دوباره بچیند و برنده بازی بشود
4الی 16نفر
یک بازی بومی و
ایرانی است . همان طور که از اسمش پیداست با روی هم گذاشتن هفت تکه سنگ صاف و هموار از بزرگ به کوچک بازی شروع میشود
. یک گروه محافظ آن سنگها است و گروهی دیگر که با توپی کوچک، سعی در فروریختن ستون سنگی گروه مقابل را دارند. اولین نفر از گروه اول از فاصلهای حدود 4 الی 7 متری - که معمولاً در ابتدای بازی با خطی مشخص میشود - با پرتاب توپ، سعی در ریختن سنگها دارد. در طرف مقابل، وقتی این اتفاق میافتد، محافظان توپ را می ربایند و آن را مخفی میکنند و به دنبال برندهها میدوند. از طرفی گروه مقابل سعی میکند هفت سنگ را دوباره بچیند و برنده بازی شود
. البته روشهای دیگری هم وجود دارد که شبیه به هم هستند. در گذشته برای ساخت توپ از تکههای لاستیک یا پارچه استفاده میکردند و با نخ آنها را محکم میبستند. بازی هفت سنگ کمی شبیه ورزش
بیسبال است
. این بازی را در قدیم بیشتر در عید نوروز و مناسبتها و شاد باشها بازی میکردند و به جای سنگ از چیزهای دیگری مثل انجیر،خرما و ... استفاده میکردند
. روشهای دیگر امکانات لازم برای این بازی، هفت عدد سنگ صاف و تخت و یک توپ هفتسنگ است
. بازیکنان در قالب دو تیم پنج یا شش نفره تقسیم میشوند. وقتی که سنگها چیده میشوند یکی از گروهها به عنوان پرتابکننده بازی را شروع میکند
. شروع بازی به این ترتیب است که باید از فاصله نسبتاً دور توپ را به طرف سنگها بیندازند. گروهی که توپ را پرتاب میکند باید سعی کند که کمترین مقدار سنگ را بیندازد چون در این صورت راحتتر میتواند بازی را تمام کند
. وظیفه گروه دوم هم این است که نگذارد تیم پرتابکننده سنگهای ریخته شده را دوباره روی هم بچیند و باید با توپ به آنها بزند. هر کدام از بازیکنان تیکی از مهاجم که توپ به او برخورد کند از جریان بازی کنار میرود. و به این ترتیب اگر هیچکدام باقی نمانند بازی به نفع تیم مدافع و اگر سنگها روی هم چیده بشوند بازی به نفع تیم مهاجم تمام میشود
. - نتیجه بازی:این بازی گروهی است و باعت رشد و نمو و افزایش عکس العملهای کودک را به همراه دارد.همچنین مفاهیمی نظیر رهبری، شکست ، پیروزی وهمکاری آشنا میشوند
- با توسعه زندگی شهرنشینی و مشکلات آن، این بازی رو به فراموشی است اما شرکتهای سازنده محصولات بازی این بازی خاطره ساز را به داخل منازل هم آورده است.
-
- این بازی دسته جمعی است پس رشد اجتماعی و طبیعی کودک را فراهم و سرعت انجام و عکس العمل هایش را بالا می برد.ضمنا با مفاهیمی نظیر رهبری - همکاری - شکست - پیروزی آشنا می شود.
-
- : این بازی در شکل دیگری با شرایط فوق درون یک دایره ی بزرگ اجرا می شود در مرکز همین دایره دایره ایی کوچیکتر که محل چیدن هفت سنگ است رسم شده است همه بازیکنان در خارج از دوایر هستند بعد از برخورد توپ گروه اول و ریختن آنها یکی از افراد گروه دوم تمام اعضای گروه اول را در داخل دایره تعقیب میکند تا آنها را با دست بزند و مانع از چیدن سنگ ها روی هم شود و هر گاه خسته شد نفر بعدی مسئولیت تعقیب را به عهده می گیرد.
- قوانين و مقررات بازی هفت سنگ:
- ـ بازي در سه ست و حداکثر زمان در هر ست 5 دقيقه ميباشد.
2- تيمي برنده بازي است که برنده دو ست (گيم) شود.
3ـ زمين بازي 15 נ14 متر (نصف زمين بسکتبال) ميباشد.
4ـ در صورتي که بازيکنان مهاجم هيچکدام نتوانند سنگ ها را مورد هدف قرار دهند، تيم مدافع برنده آن ست خواهد بود.
5ـ در صورتي که بازيکن مدافع بيش از 5 ثانيه توپ را در دست خود نگاه دارد خطاي 5 ثانيه اعلام و به بازيکن مهاجم اجازه چيدن يک سنگ را بدون مزاحمت ميدهند. (قانون 5 ثانيه)
6ـ بازيکن مهاجم بعد از چيدن سنگها اگر دست خود را بالا ببرد (قبل از اعلام هفتسنگ توسط وی) مدافعين حق زدن وي را ندارند.
7ـ خارج شدن توپ از زمين خطاست و بازيکن مدافع ميتواند براي آوردن توپ از زمين خارج شود.
– هر تيم مدافع حق دارد در مدت 20 ثانيه توپ را نگه دارد و در اين زمان اگر پرتابی صورت ندهد خطا محسوب ميشود و يک سنگ چيده ميشود. (قانون 20 ثانيه)
ـ براي هرگونه حادثه غيرقابل پيشبيني زمان متوقف ميشود.
خطاها:
1 ـ لمس خط پرتاب توسط فرد پرتاب کننده خطا بوده، که نوبت پرتاب را از دست ميدهد و در صورت ريخته شدن سنگها، دوباره سنگها چيده ميشوند
.
2 ـ خارج شدن بازيکنان تيم مهاجم با توپ و بدون توپ از زمين بازي خطا بوده و بازيکن خاطي بايد زمين بازي را ترک نمايد
.
3 ـ بازيکنان مدافع نميتوانند مانع حرکت افراد مهاجم شوند، آنها ميتوانند با پاسکاري و حرکت، مهاجمين را با توپ بزنند، در غيراينصورت بازيکن خاطي اخراج ميشود
.
4 ـ زدن بازيکنان مهاجم با پرتاب توپ صحيح است. لمس کردن بدن مهاجم با توپ خطاست و بازيکن خاطي بايد زمين بازي را ترک نمايد
.
5 ـ عبور کامل يک پاي مدافع از قوس نيمدايره (قوس دفاع) خطا محسوب ميشود و يک پرتاب اضافه به تيم مقابل داده ميشود (لمس خط خطا نيست
).
6 - لمس بازيکنان مهاجم بايد هنگام پرتاب درنيمه دايره مقابل خط پرتاب باشد
.
7 - حداکثر فاصله خط محيطي با انتهاي فضاي سالن 3 متر ميباشد
.