عنوان: بررسی نقش عوامل خانوادگی در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان
نام د: ---- مدرس: جناب آقای فرهاد تنهای رشوانلو بیان مسئله: خانواده بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان چه تاثیری دارند؟
اهداف تحقیق: هدف کلی : بررسی نقش عوامل خانوادگی بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان
هدف های جزئی:تحصیلات والدین و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان
تاثیر تعداد اعضای خانواده و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان
شناخت عوامل اقتصادی موثر بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان
شرایط عاطفی و امنیت در محیط خانواده و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان
تاثیر اشتغال والدین و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان
متغیرهای تحقیق: متغیر مستقل: ویژگیهای از محیط فیزیکی یا اجتماعی است که توسط محقق دستکاری می شود تا تاثیر آن بر روی متغیر وابسته مشاهده شود.
عوامل مختلف خانواده: مانند تحصیلات والدین – وضع اقتصادی و...
متغیر وابسته : تغییرات آن وابسته به متغیر مستقل می باشد پیشرفت تحصیلی دانش آموزان
روش تحقیق: از روش مطالعه مطالب مختلف استفاده شده است.
و تمام مطالب نگارش شده با توجه به مطالب کتابهای مختلف نوشته و گرد آوری شده بدون هیچ گونه تجزیه و تحلیل آماری.
تاثیر تحصیلات والدین در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان از آنجای که تحصیلات والدین می تواند نقش مهمی در امر تربیت فرزندان داشته باشد و والدین تحصیل کرده به دلیل احراز شاغل بهتر و مفیدتر به خودی خود از فرهنگ بالاتر و محیط و موقعیت بهتری برخوردار دارند و این برخورداری از موقعیت خوب اجتماعی به نوبهخود تاثیر روی نگرش فرزندان نسبت به والدین و احساس و امنیت و اعتماد به نفس آنها می شود و در نتیجه بهتری می توانند با محیط خود ارتباط برقرار کنند و همین امر موجب رشد و شکوفایی استعداد آنها می شود. کودکی که والدین وی تحصیلات خوبی ندارند ، نه تنها نمی توانند به وجود آنها افتحار کنند بلکه در خود احساس حقارت می کنند ، و ارتباط و تعامل انها از سایرین کمتر است. البته تحصیلات به تنهای نمی تواند عامل پیشرفت فرد محسوب شود ، اما از آنجا که شغل و سطح اجتماعی والدین نیز رابطه مستقیمی با پیشرفت تحصیلی فرزندان دارند ، ، بنا براین ملاک انتخاب تحصیلات والدین و تاثیری که بر روی پیشرفت تحصیلی فرزند آنها می گذارد به این دلیل منظور شده است.
کودکی که در کنار بزرگسالات تحصیل کرده و اهل مطالعه و با حوصله پرورش یافته و بزرگ می شود مسلما پیشرفت تحصیلی او از سایر کودکانی که از چنین مساعده ی بی بهره اند به مراتب بالاتر است.
تاثیر تعداد اعضای خانواده و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان امروز در کلیه جوامع بشری افزایش جمعیت یکی از مشکلات اساسی می باشد و ازدیاد روز افزون آن جامعه را تهدید می کند، و در نتیجه توجه اصلی پژوهشگران و صاحب نظران علوم تربیتی واجتماعی را به خود جلب کررده است. ازدیاد بی رویه جمعیت خانواده ها باعث می شود که کودکان به خوبی رشد نکننند و تربیت درستی بر روی آنها انجام نگیرد.
(جنوبی ، 1976) خانواده های که تعدادشان زیاد است به مراتب احتمال به انحراف کشیدن کودکان شان بیشتر است.
(بهرام زاده ، 1372 ) میزان بهره هوشی در میان خانواده هایی کم جمعیت به مراتب بیش از بهره هوشی خانواده های پر جمعیت است.
شناخت عوامل اقتصادی و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان رفاه اجتماعی در گرو اقتصاد جامعه است. جامعه ای که از نظر اقتصادی پیشرفته تر می باشد ، افراد آن علاقه بیشتری به کار و کوشش دارند و هر روز در فکر ایجاد و کشف چیزهای تازه تری هستند ، در کل یک جامعه با اقتصاد بالا دارای امکانات لازم و کافی برای پیشرفت دارد. حالا می خواهیم ببنیم اقتصاد یک خانواده چه تاثیری بر روی فرزندان آن خانواده دارد، با مقایسه بین خانواده هایی که در وضعیت مالی خوبی می باشد ، با خانوده هایی که وضعیت مالی خوبی ندارند نشان می دهند که :
دانش آموزانی که در خانواده های ثروتمند بزرگ می شوند چون با افرادی که در سطح تحصیلات بالاتری هستند برخورد می کنند می کنند ، که یا از خویشاوندان هستند و یا اینکه چون در محله هایی ثروتمند نشین زندگی می کنند با افرادی برخورد دارند که دارای آرزوها و گرایشات بالاتری می شوند ف که این عوامل موجب انگیزه در تحصیل می شوند ، و خانواده هایی که درآمد بالاتری دارند از نظر اقتصادی مشکل ندارند.
پس باید در تحصیل دانش به حد دلخواه برسند که این عامل وقتی با هم جمع می شوند باعث می شود که دانش آموز در رسیدن به ارزوها یش خود را در موقعیتی احساس کند ، که آرزوهایش در پیش روی او قرار دارد. (چنگ ، 1381 ص 366)
دانش آموزانی که دارای وضعیت اقتصادی و رفاهی خوبی هستند دارای سر وضعی بهتر می باشند که موجب بالندگی آنهاد در مقابل همکلاسی خود می باشند و برای اینکه از مقبولیت آنها کم نشود باید بهتر درس بخوانند و برای همین سعی و کوشش بیشتری و پیشتری تحصیلی بیشتری خواهند داشت.
همچینن هوش کودکان در خانواده هایی که از نظر مالی مشکلی نداشته باشند بیشتر است.
حس امنیت و اعتماد کافی دروالدین به فرزندان مستقل می شود ، و به آن ها کمک می کند تا در مورد خودشان احساس بهتری داشته باشند و بتوانند فرزندانی با کفایت و با لیاقت شوند. برای تصمیم در مورد امر سرنوشت سازی مثل بچه دار شدن ، پدر و مادر باید خوب فکر کنند و ببینند می توانند از عهده این کار بر بیایند یا نه ( میر کاظامی مقدم ، 1381 ص 371)
یکی دیگر از عوامل تاثیر گذار بر پیشرفت تحصیلی دانش اموزان شرایط عاطفی و امنیت در محیط خانواده است.
خانواده اولین کانون تربیتی کودکان به حساب بیاید و کودک مقدار قابل توجهی از وقت خود را در آن می گذارند ( بهرام زاده ، 1372 نقل او شاروک 1976 )
چنانچه نگرش خانواده نسبت به مدرسه ، معلمان درس ، منفی باشد و یا بین آنچه می گویند و با آنچه عمل می کنند تفاوت وجود داشته باشد طبیعی است که به تدریج فرزند آنها نیز نگرش منفی بررسی و تحصیل پیدا خواهند کرد. پدران و مادرانی که درس را کاری بیهوده و اتلاف وقت تلقی می کنند ، همین نگرش را به فرزندان خود مستقل ساخته و بررای پیشرفت درس آنها هیچ گونه کوشش انجام نمی دهند.
گاهی ممکن است یک خانواده از نظر مالی و اقتصادی در حد مطلوبی باشد اما فرزندان آن خانواده به دلیل اختلاف و کشکش های خانوادگی بین پدر و مادر و بالین هر یک از اعضای خانه که محیط خانه را به محیط خانه را به محیط ناامن تبدیل می کنند ، دچار افت تحصیلی می شوند دانش اموزی که در خانواده با پدر و مادر درگیر است. برای نشان دادن مخالفت خود با آنها ناخودآگاه سعی می کند بر خلاف میل آنها رفتار کند ف از این رو چون تمایل و حساسیت پدر و مادر به تحصیل را می شناسد در درس خواندن کوتاهی می کند ، نوجوانان در سن بلوغ به علت تغییرات جسمی و روحی به مسائلی غیر از درس و مدرسه توجه می کنند ممکن است شدیدا به ورزش روی آورند یا بیشتر به فکر تفریح و گردش باشند پسر نوجوانی عقیده داشت که : درس خواندن مالی دفتر هاست این نوع فکر می تواند اثر نامطلوب بگذارد.( معتمدی 1373)
یکی دیگر از عوامل تاثیر گذار بر پیشرفت تحصیلی فرزندان اشتغال آنهاست بین شغل والدین و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان رابطه نسبتا مستقیمی وجود دارد و دانش آموزانی که شغل والدین آنها در اجتماع اعتبار بیشتری دارد در امر تحصیل و یادگیری بیشتر به ترقی دشت پیدا می کنند.
منابع تحقیق: - چنک ،فولاد (1381) . مقاله ی روش هایی برایایجادانگیزه ی مطالعهدر فرزندان.جمله پیونده شماره 281 اسفندماه
- میر کاظمی مقدم ، نورالدین(1381) مقالهاعتماد به نفس و چگونگی تقویت آن در فرزندان . مجله پیوند ، شماره281 اسفند ماه
- احمدی ، علی اصغر(1375) والدین و تحصیلو انگیزه ماهنامه پیوند شماره 201 و 203 تیر
- طباطبایی ، عباسی (1385) بررسی چگونگیرابطه یتحصیلاتوالدینو پیشرفتتحصیلی دانش اموزان ، ماهنامه ی رشد معلم ، شماره 5 دی ماه
- کاووسی ،محمد ، (1382) ، نقش خانواده در پیشرفت تحصیلی فرزندان ، اصفهاننشر انجمناولیاو مربیان.
- بیابان گرد ، اسماعیل ،(1384) روش هایپیشگیریازافت تحصیلی ، تهراننشر انجمن اولیا و مربیان.