جنگ نرم و عملیات روانی امروزه جنگ نرم و عملیات روانی به گفتمان حاکم بر سپهر ارباب سیاست تبدیل شده است. گرایش به بهرهگیری از قدرت افکار عمومی و سرمایههای اجتماعی در پی افزایش هزینههای نظامیگری و ناکارآمدی آن در برآوردن اهداف سیاسی، به دگردیسی مفهوم قدرت از نگرش سختافزارانه به رهیافتهای نرم حکایت دارد
. بیتوجهی به مقولة جنگ نرم هزینههای سیاسی، اقتصادی و فرهنگی را به طور مضاعف افزایش داده است و ظرفیتهای ملی را به هدر میدهد. با توجه به اهمیت این مقوله باید اذعان داشت سیاستگذاری در حوزة جنگ نرم و عملیات روانی با بخشینگری و جزئیبینی راه به مقصود نمیبرد، بلکه باید به آن به مثابة دانشی بنیادین نگریست که پیکرة سیاست و فرهنگ بر آن بنا نهاده میشود. لیکن عبارات جنگ نرم و عملیات روانی همچون کلید واژگان بسیاری از علوم در معضل تعریف جامع و مانع علمی گرفتار هستند
. قدرت نرم، عملیات روانی، جنگروانی، تبلیغات، دیپلماسی عمومی و واژگان قدیمیتری همچون جنگ سرد، جنگ اعصاب، جنگ کلمات و بی شمار واژگانی از این دست عباراتی هستند که بسیار درهم تنیده و حدود و ثغور معنا و مفهومشان آشفته شده است.
چهار دیدگاه نسبت به جنگ نرم وجود دارد
: نخست: تهدید نرم به مثابة عملیات روانی دشمن علیه افکار عمومی خودی است؛ با این دیدگاه، تهدید نرم مساوی با مجموعة تهاجمات روانی – تبلیغاتی یک کشور علیه کشور دیگر محسوب میشود
. دوم: تهدید نرم مساوی با اقدامات پنهان و توطئهآمیز دستگاههای امنیتی حریف علیه جامعة خودی است؛ با این دیدگاه، تهدید نرم مجموعه عملیات پنهانی تلقی میشود که توسط دستگاههای اطلاعاتی به اجرا درمیآید
. سوم: تهدید نرم به عنوان هدف قرار گرفتن بنیانهای ذهنی و اعتقادی سیستم سیاسی خودی از سوی محافل روشن فکری یا سایر مراجع فکری و مؤسسات فرهنگی است
. چهارم: تهدید نرم به عنوان ناآرامیهای اجتماعی گسترده با هدف براندازی سیستم سیاسی خودی تلقی میشود
. جنگ نرم غرب علیه جمهوری اسلامی، چیستی، اهداف، ابعاد، ابزار و ویژگیهای آن را مورد بررسی قرار می دهد. همچنین بیان شده است که جنگ نرم مجموعه تحولاتی است که هویت فرهنگی و الگوهای رفتاری مورد قبول نظام سیاسی را دگرگون میسازد. جنگ نرم سلطة کامل و همه جانبه در ابعاد سهگانة حکومت، اقتصاد و فرهنگ است که از طریق استحالة الگوهای رفتاری در این حوزهها و جایگزینی الگوهای رفتاری مهاجم محقق میشود. رهبر معظم انقلاب در دو دهه اخیر مهمترین راهبرد دشمن علیه جمهوری اسلامی را جنگ نرم معرفی کرده و آن را جنگ به وسیلة ابزارهای فرهنگی و پیشرفتة امروزی تعریف نمودهاند
. برخی از ویژگیهای جنگ نرم ؛ جنگ نرم تدریجی و آرام، ابهامآمیز و پیچیده، پرشمول و فراگیر و غلبة بعد فرهنگی بر سایر ابعاد از مهمترین ویژگیهای جنگ نرم بیان میشود
. فهرستی از اهداف و شاخصها برای شناخت بیشتر جنگنرم عرضه می شود. بصیرت و روشنگری در جامعه به قطب نمای مقابله با جنگ نرم، توجیه جوانان دانشجو و دادن قدرت تحلیل به آنها، دادن توان کار، اعتماد به نفس، خودباوری و ایجاد کرن فضای امید، رساندن کشور به نقطهای از لحاظ علمی، اقتصادی و امنیتی که امکان آسیبپذیریاش نزدیک به صفر باشد، احیای امر به معروف و نهی از منکر در جامعه، دقت و گزینش در پذیرش کالاها و امواج فرهنگی دشمن و تأکید بر نقش زبدگان و نخبگان، بخشی از روشها و راهبردهای مقابله با جنگ نرم است
. شبکههای ماهوارهای، نویسنده رسانه را به عنوان بازیگری نوین می باشند و آن مهمترین و تأثیرگذارترین نهاد بر افکار عمومی است و به بررسی انواع آنها از لحاظ دیداری و شنیداری و تحلیل شبکههای فارسی زبان ماهوارهای میپردازد
. شبکههای فارسی زبان ماهوارهای از نظر گونه شناسی به شبکههای سیاسی و غیرسیاسی و دولتی تقسیم میشوند که هر کدام از لحاظ کارآیی به موارد زیر تقسیم میشوند
: شبکههای خبری؛ شبکههای فیلم و سریال؛ شبکههای موسیقی؛ شبکههای دینی؛ شبکههای تجاری؛ شبکههای پورنو؛ شبکههای گفتگو محور؛
اهداف شبکههای فارسی زبان که خارج از ایران برای تزریق گونهای از بیبند و باری سیاسی و جنسی و … تلاش میکنند را به موارد زیر تقسیم می شود
: ترویج مصرف زدگی؛
ترویج ولنگاری و لاابالی گری در جامعه، به ویژه در نسل جوان؛
کم رنگ کردن مرزهای اعتقادی و اخلاقی جامعه ایرانی با دیگر جوامع تحت عنوان دهکدة جهانی و جهانی شدن؛
زیر سئوال بردن و بی اساس خواندن ارزشهای ریشهداری مثل حیا، عفاف، حجاب و حتی ادب در کلام و مکالمه؛
ترویج مدگرایی و الگو قرار دادن مدلهای غربی مانند خوانندگان و بازیگران سینما و تلویزیون در غرب؛
ترویج سطحی نگری و عوام زدگی در مواجهه با مسائل گوناگون؛
ایجاد بیتفاوتی نسبت به سرنوشت دیگران و ترویج نوعی خود محوری و دم غنیمتی؛ و
… راهکارهای مقابله جمهوری اسلامی ایران با شبکههای ماهوارهای ،
بررسی فضای سایبری و مجازی موجود در بین تمامی کشورهای جهان و مشخصههایی چون
: • جهانی و فرامرزی بودن؛
• تصور دیگری در فضای مجازی؛
• ویژگیهای چون جذابیت و تنوع و سهولت در برقراری ارتباط؛
• مخاطب خاص و تأثیرگذار؛
• عبور از خط قرمزهای اجتماعی و عدم تقید به قوانین و محدودیتهای رایج در سایر رسانهها را برای آن بیان نموده است
. شبکههای اجتماعی مانند
facebook،
twitter و
… که پیشینه، چگونگی و علت پیدایش، کارکرد و همچنین چگونگی سوء استفاده از اطلاعات کاربران و اعضاء را با بیان نمونههایی مورد کنکاش قرار داده و عملکرد های آنان را در فتنة ۸۸ در انتخابات ریاست جمهوری مورد تحلیل قرار میدهد
. بعد از بررسی چگونگی پیدایش آن و عملکردی که میتواند داشته باشد، به تهدیدات در موضوعاتی چون عملیات روانی، ایجاد شایعه، کذب، و همچنین بررسی موضوع از بعد اطلاعاتی و امنیتی میپردازد
. و موضوع سینما و نویسنده سینما یکی از قدرتمندترین ابزار جنگنرم محسوب میشود و بعضی از فیلمهایی که توانسته برخی از فرهنگهای غلط، شیوههای نادرست زندگی و …. را القاء می کند را می تولان نام برد
. سینمای غرب، هالیوود، خود به عنوان وسیلهای برای انتشار افکار و فرهنگهای متضاد ایرانی که سرویسهای اطلاعاتی آنها را خط میدهند، میباشد مثل ساخت فیلمهای چون بدون دخترم هرگز، پرسپولیس،ترس مقدس و ....
فهم قدرت نرم در قدرت نرم، رهبري كردن به صدور فرامين خلاصه نميشود، بلكه انجام آنچه ديگران ميخواهند را نيز شامل ميشود. اگر بتوان ديگران را به آنچه كه ميخواهند سوق داد،ديگر نياز به استفاده از سياست هويج و چماق براي مجبور كردن نيست. قدرت نرم امروزه كارآمدترين و كم هزينهترين و در عين حال خطرناكترين و پيچيدهترين نوع تهديد عليه امنيت ملي يك كشور است. فروپاشي رواني يك ملت ميتواند مقدمهاي براي فروپاشي سياسي، امنيتي و ساختارهاي آن باشد
.
منابع قدرت نرم:
به نظر "جوزف ناي" قدرت نرم ميتواند از فرهنگ، هنجارها، ارزشهاي اجتماعي و سياست خارجي يك كشور ناشي شود. ارزشهايي كه به واسطه آن ديگر كشورها احساس ميكنند كه مورد مشورت قرار ميگيرند و منافعشان در نظر گرفته ميشود و شايد از اين روست كه جذب فرهنگ و ارزشهاي كشورهاي ديگر ميشوند. تبلور عيني فرهنگ، در معني است. فرهنگي كه هنر، سواد، احترام به ديگر كشورها را ارزشگذاري ميكند، در واقع ريشه در قدرت نرم دارد. فرهنگي كه ارزشهاي آن جهاني باشد، ميزان قدرت آن از نيروهاي نظامي بيشتر است. گفتني است فرهنگ از طرق مختلف در كشورها نفوذ پيدا ميكند،از قبيل تعاملات بينالمللي در نهادها و سازمانهاي بينالمللي، در تجارت از طريق ارتباطات مرزي، ملاقات بين سران كشورها و يا از طريق بورسهاي تحصيلي به دانشجويان و اساتيد
.
از نگاه ديگر، سياست بينالمللي عرصه سياست خارجي كشورها، مصداق تاثيرگذاري در ايجاد قدرت نرم ميباشد. چنان كه كشوري در سياست داخلي و خارجياش بر نوعي خودخواهي و ديكته سياست خود نسبت به ديگر كشورها برآيد،قدرت نرمي نخواهد داشت. بنابراين، سياست خارجيها نبايد در ايجاد افكار مسلوبي باشند و تا حد ممكن بايد محذورات و مقدورات ساير كشورها را در نظر بگيرند تا از نظر ساير كشورها طرد نگردند
.
كساني كه قدرت را در دستورات و توان نظامي ميدانند، بعد ديگر قدرت، يعني قدرت ساختاري را در نظر نميگيرند. قدرت ساختاري كه در مشابهت با قدرت ابزاري قرار دارد، عبارت از ساخت دو جانبه و مستقيم توانايي بازيگران ميباشد. تفاوت قدرت ساختاري با ابزاري در اين است كه قدرت ابزاري بر توانايي تاثيرگذاري بر نتايج تاكيد دارد، در صورتي كه قدرت ساختاري بر تاثيرگذاري بر قواعد و نهادها و پيشبرد پيامدها مدنظر قرار ميگيرد. اين قدرت ساختاري،اولين بار توسط "كنت والتز" در سال 1979 به عنوان پدر نو واقعگرايي عرضه شد. والتز در همين راستا دولت- ملتها را به عنوان سلسله مراتبي از قدرت دانسته كه البته در دهه 70 اين مفهوم توسط
"كوهن" و "ناي" در داخل موضوعات سيستمي بررسي شده بود. گفتني است اين قدرت، به ساختارها و تعاملات متقابل بر آمده از وضعيتهاي ساختاري توجه دارد
.
قدرت ساختاري، به تكنولوژي اطلاعاتي، علم و دانش و عقايد و معني در تغيير رفتار انساني ارزش قائل ميشود كه به دو صورت اين تغيير رفتار انجام ميشود: 1
- تكنولوژي، ساختار امنيتي و موضوعات اقتصادي را تحت تاثير قرار ميدهد 2
- ساختارها و نهادهاي موجود، تكنولوژي را شكل ميدهند. همانطور كه ميبينيم، اين دو (ساختار و تكنولوژي) در روابط متقابل هم قرار دارند. به عنوان مثال در ديدگاه ماركسيستي، اين تكنولوژي است كه در شكلدهي به روابط اجتماعي بورژوا و پرولتاريا نقش موثر بازي ميكند. از طرف ديگر اين ساختار است كه تعيين ميكند چه نوع تكنولوژي بايد در روابط اجتماعي حاكم باشد. در اعتراضي كه به اين ساختار ميشود، "ناي" ميگويد كه؛ تكنولوژي بيطرف است، فقط نحوه استفاده از آن ميتواند
تعيين كننده امر باشد
. امام حسین ( علیه السلام ) می فرمایند:زندگی عرصه ی جنگیدن بر سر عقاید است
. همون جور که میدونیم اصولا جنگ به دو صورت اتفاق می افته،جنگ تسلیحاتی و جنگ تبلیغاتی نقطه مقابل جنگ های تبلیغاتی کشورهای غربی حجاب کشورهای مسلمان است
. این دو عرصه ی جنگ شباهتها و تفاوتهایی با هم دارن .مثلا در هر دو نوع جنگ دشمن نقاط و مراکز مهم طرف مقابل رو هدف قرار می گیره که در جنگ تسلیحاتی شامل مراکز مهم نیرو و انبارهای مهمات و... میشود و در جنگ تبلیغاتی شامل مغز و قلب افراد میگردد که مسلمانان با داشتن حجاب و عفاف می توانند در برابر هرنوع تهاجم فرهنگی مقابله کنند.
. از مهمترین شباهتهای موجود بین این دو جنگ اینه که در هر دوی اونها نیازه به یک فرمانده و یک یا چند فرمانبردار هست که در واقع نوع و عمق رابطه ی موجود بین این دو عنصر مهم میزان پیروزی ما رو در عرصه ی جنگ تعیین میکنه ولی کشورما ایران با داشتن فرهنگی غنی و با داشتن ایمان و تقوا و حجاب توانسته در مقابل این جنگ ها مقابله کند.
باز هم همون جور که میدونیم در عرصه ی جنگ تسلیحاتی به دلیل وجود نیروها
( فرمانبردارن)ی مرد اصولا کار فرماندهی نیز بر عهده ی مردها قرار دارد
( البته این امتیازی برای مرد در مقابل زن محسوب نمیشود) که مثال بارز اون رو در هشت سال جنگ تحمیلی تجربه کردیم
. در لشگر خانواده هم که مهمترین عرصه ی جنگ نرم هست و دشمن تمام سلاح های تبلیغاتی خودش رو برای نابود کردن این مرکز مهم فرماندهی به کار گرفته،نیاز به وجود یک فرمانده حس میشه و این فرماندهی بر خلاف جنگ تسلیحاتی بر عهده ی زن میباشد
. اما چرا فرماندهی بر عهده ی زن میباشد؟
در جنگ تسلیحاتی به دلیل اینکه
« قدرت » حرف اول رو میزنه و اصولا فرماندهی موفق تره که قدرت فکری و مخصوصا جسمیه بیشتری داشته باشه بنابر این فرماندهی نیز بر عهده مرد میباشد.اما این قاعده در جنگ تبلغاتی جواب نمیده و در این عرصه بر خلاف جنگ تسلیحاتی
« محبت » حرف اول رو میزنه و اصولا فرماندهی موفق تره که بتونه با فرمانبرداران ( فرزندان) خودش رابطه ی عاطفیه بهتری داشته باشه و از این طریق بتونه مفاهیم عالیه اسلام رو منتقل کنه( لا اکراه فی الدین ) و در لشگر خانواده کسی به اندازه ی زن « قدرت محبت » رو نداره
. چرا حجاب؟ از مهمترین و خطرناک ترین توطئه های دشمن ( چه در جنگ تسلیحاتی و چه در جنگ تبلیغاتی) اینه که سعی میکنه مغز متفکر و عامل قدرت طرف مقابل رو از کار بندازه و در صورت امکان اون رو نابود کنه که مثال های اون رو در جنگ تحمیلی کم ندیدیم که مثلا صدام یزید کافر برای سر خیلی از فرماندهای ما مثل « شهید برونسی » جایزه گذاشته بود
. در جنگ تبلیغاتی هم دشمن با شناساییه عامل قدرت در عرصه ی یک خانواده یعنی « زن » تمام ابزار و وسایل خودش رو که از مهمترین اونها میشه به رسانه،سینما،مجلات،فضاهای مجازی و
... اشاره کرد،بکار گرفت و سعی کرد که این فرمانده با محبت رو از مسیر اصلیه خودش که همون هدایت اعضای خانواده به سمت سعادت هست منحرف کنه و از مهمترین نمودهای این انحراف پدیده ی شوم « بی حجابی » است که در واقع بی حجابی یعنی این که یک فرمانده بدون سلاح به جنگ با دشمن برود
. وصیت شهدا به فرماندهان عرصه ی جنگ تبلیغاتی
: خواهرم،سیاهی چادر تو از سرخی خون من بالاتر است
. جنگ نرم با ترویج بی حجابی آغاز شد اخیرا احساس می شود برخی افراد در مناطقی از قبیل تفرجگاه ها و ماشین های شخصی ، تجربه كشف حجاب را آغاز كرده اند و این بی تردید خطری جدی برای نظام تلقی می شود
. برای مقابله با هر فسادی، هم كار فرهنگی و هم كار اجرایی لازم است و اینكه كسانی بگویند در مقابله با فساد تنها باید به كار فرهنگی بسنده كرد ، با روش قرآن سازگار نیست
. خوشبختانه در سال 85 شورای فرهنگ عمومی مصوبه ای داشته اند با عنوان " راه های گسترش فرهنگ عفاف و حجاب " كه توسط دبیرخانه هم منتشر شده است و رئیس جمهور محترم هم به آقای صفار هرندی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی وقت، آن را ابلاغ كردند
. این مصوبه برای همه دستگاه ها وظایفی را در جهت حفظ حجاب مشخص كرده است كه البته به نظر من باید در جهت تكمیل اجرای این قوانین، تفسیر عفاف را نیز در نظر داشت
. حجاب به معنی پوشش است ولی عفاف فوق حجاب است و عفاف یعنی علاوه بر اینكه حجاب وجود دارد، اختلاط محرم و نامحرم هم نباید وجود داشته باشد و حتی گویش زن با مرد نباید گویشی عشوه گرانه باشد
. در یك جامعه پاك نباید نامحرم هیچ جاذبه ای برای جامعه ایجاد كند كه اگر این چنین شود فضای امنیتی جامعه از بین خواهد رفت
. گر همه بندهای مصوبه شورای امنیت عمومی اجرا شود ، گام های موثری در خصوص امنیت عمومی جامعه برداشته می شود و همگان خواهند دید كه به فضل خدا از توطئه ای كه مهاجمان فرهنگی در حال اجرای آن هستند، جلوگیری خواهد شد
. وظیفه نیروی انتظامی در اجرای مصوبات شورای امنیت عمومی گفت: در این قانون وظیفه نیروی انتظامی تبیین شده است و اعمال حدود ملاك ها و مصادیق بدحجابی در 21 بند وظیفه نیروی انتظامی است و انتظار می رود مسئولان با احساس خطر و نیز قاطعانه وارد عمل شوند و در اجرای مصوبات از مرز قانون خارج نشوند
. حفظ حجاب و ترویج عفت عمومی یکی از عوامل مهم شکست غرب در برنامه های شوم فرهنگی اش در کشورهای مسلمان می باشد از همین رو غربیها همواره درصدند تا به هر نحو ممکن با این دستور الهی و عقلی به مبارزه بپردازند
. به گزارش صراط به نقل از بی باک، هر از چند گاهی غربیها سعی می کنند تا با توهین صریح و کنایه آمیز علیه ارزشهای اسلامی و الهی به نوعی قشر اقلیت ضعیف و ساده لوح جوامع اسلامی را از آرمانهای الهی شان دور نماید
. همین چندی پیش بود که یکی از رسانه های غربی تصویری را مربوط به برگزاری مراسم نماز در یکی از کشورهای اسلامی منتشر کرد که در آن به شیوه ای نرم به تحقیر و زشت جلوه دادن حجاب و عبادات مذهبی مسلمانان پرداخته بود.
در اینجا حجاب در کلام شهیدان را ذکر می کنم :
شهدا با دادن خون و جان خود تمام تلاش خود را برای حفظ دین و حجاب کردند و حالا ما باید برای حفظ خون شهدا و دین در مقابل جنگ نرم که بر علیه حجاب می باشد و روز به روز در حال افزایش می باشد و دشمنان هر روز سرمایه بیشتری در زمینه جنگ برای از بین بردن حجاب صرف می کنند هوشیار باشیم و در جنگ نرم با دشمن موفق شویم .
حجاب در کلام شهیدان این وصیت نامهها انسان را میلرزاند و بیدار میکند» - امام خمینی(ره)
«و تو ای خواهر دینیام: چادر سیاهی که تو را احاطه کرده است ازخون سرخ من کوبندهتر است.» (شهید عبدالله محمودی)
«خواهرم: محجوب باش و باتقوا، که شمایید که دشمن را با چادرسیاهتان و تقوایتان میکشید.» «حجاب تو سنگر تو است، تو از داخلحجاب دشمن را میبینی و دشمن تو را نمیبیند
.» (سردار شهید رحیم آنجفی)
«حفظ حجاب هم چون جهاد در راه خداست.» (شهید محمد کریم غفرانی)
«خواهرم: از بیحجابی است اگر عمر گل کم است نهفته باش و همیشه گلباش.» (شهید حمید رضا نظام)
«از تمامی خواهرانم میخواهم که حجاب این لباس رزم را حافظباشند.» (شهید سید محمد تقی میرغفوریان
)
«خواهرم: هم چون زینب باش و در سنگر حجابتبه اسلام خدمت کن
.» (طلبه شهید محمد جواد نوبختی
)
«یک دختر نجیب باید باحجاب باشد.» (شهید صادق مهدی پور)
«خواهرم: حجاب تو مشت محکمی بر دهان منافقین و دشمنان اسلاممیزند.»(شهید بهرام یادگاری)
«تو ای خواهرم... حجاب تو کوبندهتر از خون سرخ من است
.» (شهیدابوالفضل سنگتراشان)
«به پهلوی شکسته فاطمه زهرا(سلام الله علیها) قسمتان میدهم که، حجاب را حجابرا، حجاب را، رعایت کنید.» (شهید حمید رستمی)
«خواهر مسلمان: حجاب شما موجب حفظ نگاه برادران خواهد شد. برادرمسلمان
: بیاعتنایی شما و حفظ نگاه شما موجب حجاب خواهران خواهدشد.» (شهید علی اصغر پور فرح آبادی)
«شما خواهرانم و مادرانم: حجاب شما جامعه را از فساد به سویمعنویت و صفا میکشاند.» (شهید علی رضائیان)
«از خواهران گرامی خواهشمندم که حجاب خود را حفظ کنند، زیرا کهحجاب خونبهای شهیدان است.» (شهید علی روحی نجفی)
«مادرم... من با حجاب و عزت نفس و فداکاری شما رشد پیدا کردم
.» (شهید غلامرضا عسگری)
«ای خواهرم: قبل از هر چیز استعمار از سیاهی چادر تو میترسد تاسرخی خون من.» (شهید محمد حسن جعفرزاده)
«خواهرم: زینبگونه حجابت را که کوبندهتر از خون من استحفظ کن
.» (شهید محمد علی فرزانه)
نتیجه گیری:
با مطالعه مقاله و با در نظر گرفتن تمامي جوانب امر در مفهوم قدرت و تغييرات انجام گرفته در آن، ميتوان گفت نرمافزارگرايي در مبحث قدرت نرم، شاخصه قدرت نرم به شمار ميرود. قالبي كه در آن منابع قدرت و ابزارهاي اعمال قدرت، در نتيجه تحولات تكنولوژيك و پيدايش چهره قدرت در شكل پسا مدرن آن، كشورها را به استفاده از شيوههايي تشويق ميكند كه فرار از تبعات آن غير ممكن نباشد. هرچند بسياري از مباحث قدرت، با تاكيد بر هژموني قدرت تحليل ميشوند ولي در دنياي به هموابسته كنوني كه روز به روز هم بيشتر ميشود، بايد به طرح گفتماني قدرت بپردازيم كه تبعات منفي هژموني قدرت را كاهش دهد تا هنجارهاي مشترك بينالمللي جهاني را در هرچه بيشتر شدن تفاهم جهاني يا همان دهكده جهاني را نه در سايه قدرت، بلكه در اقتصاد، فرهنگ، سياست و همه زمينهها شاهد باشيم. ما بايد تلاش كنيم نه تنها قدرت را بفهميم حتي در به دست آوردن آن نيز نبايد كوتاهي كنيم، بلكه مهم آن است كه قدرت را در جهت حق و وظيفه انساني به كار ببريم، نه در جهت استفاده يك جانبهگرايانه آن كه در مقابل مصالح متقابل بشري و صلح بينالمللي قرار ميگيرد
.
منابع :
مبانی جنگ نرم و ریشه یابی آنها در تهاجم فرهنگی ،نویسنده عباس فیروزی
جنگ نرم 1 نویسنده: گروه نویسندگان ، ناشر:ابرار معاصر ایران
جنگ نرم ، نویسنده:داود رنجبران ،انتشارات ساحل اندیشه ،سال 1388
الگوهای فرهنگی جنگ نرم ،دکتر اصغر افتخاری
جنگ نرم 1 نویسنده: گروه نویسندگان ، ناشر:ابرار معاصر ایران
جنگ نرم ، نویسنده:داود رنجبران ،انتشارات ساحل اندیشه ،سال 1388
الگوهای فرهنگی جنگ نرم ،دکتر اصغر افتخاری
مبانی جنگ نرم و ریشه یابی آنها در تهاجم فرهنگی ،نویسنده عباس فیروزی