سایت تخصصی ویژه طرح جابر،کاملترین طرح های جابر اول تا ششم شامل: جمع آوری وطبقه بندی ، نمایش علمی(مدل،تحقیق،نمایش)و آزمایش را با بهترین عنوان و محتوا ،قابل ویرایش به صورت ورد،pdf و شامل تمام موارد طرح جابر نظیر عنوان،متن،تعریف،شرح تحقیق،تحقیق زمینه ای،نتیجه گیری،منابع،سپاس گذاری،کارنما،راهنمای کارتون پلاست،فونت و تیتربندی،عکس و... با مناسب ترین قیمت و دانلود فوری وگارانتی وپشتیبانی رایگان در ایتا 09034840420.

راههای بهره گیری از ادبیات و هنر در آموزش دینی و قرآن
4.4 /5 20 5 1
راههای بهره گیری از ادبیات و هنر در آموزش دینی و قرآن
راههای بهره گیری از ادبیات و هنر در آموزش دینی و قرآن
آموزش دین فرایندی فراگیر از ژرفا و آرام است که این سه ویژگی گاهاً مورد غفلت واقع شده ، اساساً دین مفهومی فرا گیر دارد و شاید به دلایلی دین را کنار ریاست ، اقتصاد ، فرهنگ و غیره قرار دهند ، لکن دین از نظر خود دین و دین باوران چیزی در کنار بقیه چیزها نیست بلکه بالاتر از آن ، نوعی تلقی از همه چیز است پس همه شاخه های زندگی را در بر می گیرد
در قران کریم می خوانیم :
" قل ان صلواتی و نسکی و محیا ومعاتی لله رب العالمین "
همچنان که زندگی ، از ابتدای تولد تا مرگ را در بر می گیرد .
به این ترتیب دین یکی از بار گرایی که برزندگی کودک تحمیل می شود و او را در طی این راه یکه می زند نیست که در چنین دین یقیناً مزاحم زندگی اوست . در حالی که دین یک نوع زندگی کردن است یعنی راهی برای زندگی و یک نوع تلقی از زندگی است لذا دین در زندگی بچه ها متل حلول یک روح پاک در جسم باید در بازی ، کار همه دروس و همه چیز کودک دمیده شود .
دیم ، جایی خاص فرضاً مانند ساعت سوم روز شنبه در برنامه هفتگی مذکوره دین بیش از تاکید بر ساعتی خاص ،‌ باید در برنامه ها حضور داشته باشد بلکه بیش از آن دین در فضای جامعه و زندگی و اندیشه و احساس باید تجلی کند .قطعاً فراگیری دین چشم انداز فراض در یافتن مدخلی برای آموزش دین پیش چشم ، قرار می دهد این مدخل هیچ مانعی تدارد که بازی کودکان باشد . آن هم نه بصورت تحمیل مثلاً در ورزش باستانی و خودی ما در زورخانه ورزش پهلوانه ، فرهنگ دین نفوذ اساسی دارد .
حتی در مذاهب دیگر نیز بهره گیری از هنر و ادبیات نیز مدخلی است برای آموزش و ایجاد علاقمندی به دین بگونه ای که آقای " عادل توفیق عطاری " در کتاب " القربیه الهیویه فی الفلسطسن المنحله والدیا سپورا " نوشته
" قهرما نان توراتی مثل قصه حضرت داود ، طالوت و جالوت ، مدخلی برای آموزش دین است یا جشن زیبایی بابا نوئیل دوست داشتنی ، یک مدخل برای ایجاد علاقمندی به دین است همچنان که سرودهای کودکانه ، این نقش را در مسیحیت بازی می کند ."
پس با مقدمه ای که ذکر کردم امروزه بهره گیری از ابزارهای خلاق و جذاب در کیفیت بخشی به آموزش دینی و قران در مقاطع مختلف تحصیلی ما ضروری به نظر می رسد و قطعاً مربان و معلمان با تجربه و آگاه و علاقمند با بهره گیری از ابزارها و شیوه های خلاق و نو و متناسب با نیاز و رغبت فرا گیران خود می توانند در دستیابی به اهداف آموزش دینی در دوره های مختلف به فراگیران موفق عمل نمایند . " پاورقی"
در این قسمت و در ادامه تعدادی از شیوه های هنری که می تواند بصورت کاربردی در آموزش دینی و قران مورد استفاده قرار  گیرد را ارائه می نمایم البته لذوم بذکر است که بنده مرز بندی بین بهره گیری از آموزش زبان هنری و ادبی در درس دینی و قران ایجاد نمی نمائیم چرا که معتقد یم که بهره گیر ی از ادبیات و هنر همه نبوغی نشان دهند هنر و خلاقیت و ابتکار معلم و فراگیران است .
در این راستا فعالیتهای خلاقی نظیر
قصه گویی                       story telling
بازیهای نمایشی             symbolic playe
نمایش خلاق              creative damatic
نمایش عروسکی        puppeteatre         
ایفای نقش                  دکمه              
پرده خوانی               شعر خوانی
پانتومیم                 و ...........
تائتر           شیوه های کار بردی هستند که هر کدام از آنها نیز خود داری
خط            گسترده وسیعی می باشند که به مدد خلاقیت و ابتکار معلمین و 
نقاشی         دانش آموزان می تواند مورد استفاده قرار گیرد
بازی
شاید بتوان ابزارهای یاد شده را بعنوان اصلی ترین واسطه های ایجاد ارتباط بین معلم و متعلم در کلاس درس قلمداد کرد چرا که این ابزارها در قالب " ادبیات " و " هنر " گنجانده می شوند و بدلیل رغبت و تمایل عاطفی و روحی روانه فراگیران به آنها قابلیت ایجاد ارتباط و اثر بخشی گسترده دارند .
که در ادامه شیوه های مختلف را بطور مختصر و ارائه می نمایم
قصه و قصه گویی
     یکی از فعالیتهای خلاق و جذاب برای بچه ها در گروههای  سنی مختلف و در دوره های تحصیلی است که به عنوان ابزارهای موثر و ارزان قیمت و در قالبهای مختلف می تواند در خدمت اموزش دینی و قران قرار گیرد که این قالبها عبارتند از :
قصه گویی ساده
قصه گویی همرا با تقلید صدا و حرکات
قصه گویی با استفاده از تصاویر ثابت و متحرک
قصه گویی همراه با پرده خوانی
قصه گویی همراه با نمابش عروسکس
قصه گویی همراه با چهره آرایی
قصه گویی همراه با ایفای نقش
قصه گویی فردی و گروهی
و  ......
پس همان گونه که ذکر آن گذشت معلمان آگاه و با تجربه و علاقمند می تواننداز طریق قصه و قصه گویی و تنوع بخشی به آن در امر آموزش آمیزه و ارزشهای والای انشایی و دینی موفق عمل نمایند که بطور مثال می توان به انتخاب ( قصص قران ) متناسب با اهداف درسی و آموزش آنرا به شیوه های که ذکر آن گذشت به فراگیران خود ارائه نمایند .
در همین راستا طراحی و اجرای برنامه های خلاق قصه گویی نظیر قصه سازی توسط فراگیران یا طرح داستان های ناقص یا ارائه موضوعات یا محورهایی برای پرورش استعدادهای ادبی آنها به علاوه همراه نمودن قصه ، نقاشی ، و خاطره گویی و بیان مشاهدات بصورت شفاهی و خلاق از جمله برنامه های متنوع و جذابی است که در مسیر آموزش دینی و قرآن می توان از آ ن بهره های زیادی برد .
2- نمایش خلاق
یکی دیگر از روشها ی نو در  آموزش و پرورش خصوصاً در دوره دبستان است که هم در برنامه زبان آموزی هم آموزش دینی و قرآن می واند مورد استفاده قرار گیرد این فعالیت خلاق ترکیبی از « قصه » « بازی » و نمایش است که بصورت سازمان یافته و بوسیله معلم با مربی و یا فراگیران در کلاس درس اجراء می شود علاوه بر کلاس درس این فعالیت در « مراکز فرهنگی » « کتابخانه های کودکان » « اردوگاهها و فضاهای تفریهی » نیز قابل استفاده است .
 
 
3- تئاتر
یکی از فعالیتهای متنوع و خلاق است که میتواند توسط معلم یا مربیان پرورشی و با ارائه موضوعات تفریهی و مرتبط با اهداف آموزشی دروس دینی توسط فراگیران نیز برنامه ریزی و اجراء گردد .
4- پانتو میم .
یکی دیگر از فعالیتهای هنری جذاب و مورد علاقه بچه ها و بمنظور ایجاد انگیزه برانگیختن حس کنجکاوی بچه ها در آموزش مهارتها و یکسری فعالیتها ی تربیتی می تواند مورد استفاده قرار گیرد .
5- نمایش عروسکی
این فعالیت را میتوان در قالب قصه گویی عروسکی و یا بازی های عروسکی و نمایش درخدمت ارائه برنامه های آموزشی دینی قرا داد .
6- بازی
بچه های دهه هشتاد در دنیایی رشد می کنند که ویژگی اصلی آن تأکید بر موفق شدن در همه حوزه ها است بنابراین بچه های امروزی نسبت به بچه های نسل گذشته وقت و فرصت کمتری برای بازی کردن دارند در حالی که دهها سال پژوهش ثابت کرده است که بازی نقش اصلی در سلامت رشد بچه ها از نوزادی تا بزرگسالی دارد حتی بازی از چنان اهمیتی برخوردار است که می گویند بچه ها در بازی زندگی می کنند و زندگی بچه ها عین بازی است .
« انجمن جهانی تعلیم و تربیت دوران کودکی ( ACEI ) نیز نیاز بچه ها ی همه گروههای سنی را برای بازی به رسمیت می شناسد و قاطعانه اظهار می دارد که بازی نقش اساسی در سلامت و رشد کودکان ایفاء می کند »
پس با توجه به اهمیت بازی در رشد و سلامت جسمانی ، روحی روانی  و اجتماعی و اخلاقی بچه ها ضرورت دارد در امر آموزش ×× و کسب مهارتهای بدنی در انجام وظایف دینی از بازی بهره گرفت معلمین ما می توانند با استفاده از تمایل بچه ها به بازی خیلی از موضوعات دینی و درسهای دینی را به بچه ها آموزش دهند .
برای استفاده از بازی در آموزش دینی لازم می دانم به انواع بازیهایی که می تواند در این زمینه مورد استفاده قرار گیرد اشاره نمایم .
1-6 – بازیهای بدنی
2-6 – بازیهای اکتسابی
3-6- بازی های تقلیدی ( بطور مثال دختر بچه 4 ساله وقتی که با خود در حال بازی کردن است به تقلید از مادر چادری به سر خود می کند و نشان میدهد که او هم مانند مادر دارد نماز می خواند )
4-6- بازیهای تخیلی
5-6- بازیهای باقاعده : اینگونه بازیها بیانگر رشد جنیه های عاطفی بچه ها در بازی های منصفانه است مانند امانتداری ، رعایت نوبت و برخورد درست ، پذیرش مقررات و ... که در آموزش دینی می توان از آن بهره لازم را برد .
6-6- بازی های ذوقی
که می توانیم از ذوق و استعداد هنری بچه ها و با ارائه موضوعات و سوژه های لازم بچه ها را وادار به ارائه چنین بازیهایی نمائیم .
7- نقاشی
یکی دیگر از فعالیتهای هنری جذاب که بچه ها در سنین مختلف علاقه فراوانی به آن دارند نقاشی می باشد ، بگونه ای که در کتابها ی جدید التألیف هدیه های آسمانی در مقطع ابتدایی بهره لازم از این موضوع برده شد. و بچه ها در کتاب کار از این توان هنری خود و علاقه ای که به آن دارند در راه یادگیری بهتر اموردینی از آن بهره لازم را می برند مه معلمین خلاق و مبتکر می توانند با جهت دهی صحیح به این علاقه وافر بچه ها را در مسیر تعالی و تکامل معنوی فراگیران گامهای مؤثری بردارند .
8- شعر و شعر خوانی ( دکلمه خوانی ) و شیوه های آن
کودکان دنیای عجیبی دارند ! گویی همه شاعرند دنیایی دارند سرشار از زیبایی و خیال دنیایی که کینه را در آن راهی نیست اگر کدورتی در دنیایشان وارد شود به سرعت ابرهای بهاری پراکنده می شوند و در دنیای آنها گلها خمیازه می کشند ، می رقصند و می خندند ، کودکان با گیاهان و سنگها حرف می زنند و دوستی می کنند . در دنیای آن ها همه چیز زبان دارند و حرف آنها را می فهمند کودکان با ابرها گفتگو می کنند ،‌ ماه را از دور می بوسند و به ا و سلام می کنند ستاره ها را از باغ آسمان می چینند و به گردن عروسکشان می آویزند با طبیعت و پرندگان بازی می کنند و زندگی می کنند .
مطالبی که ارائه نمودم صرفاٌ جهت تشریح اهمیت شعر دور دبستان و سایر دوره ها دارد بود اما باید گفت که تقریباٌ ادبیات تمام ملتها با شعر آغاز شده است به ویژه د ساخت دعاها و سرودهای مذهبی شعر از جایگاه خاص برخوردار است چراکه همه این دعاها و سرودها موزون و آهنگین است و وزن و آهنگ دو ویژگی اولیه از مشخصه های اشعار می باشد .
پس ما می توانیم از ادبیات خصوصاً شعر بهره هایی زیادی در امر آموزشی دینی و قرآن ببریم که در این خصوص باز خلاقیت و ابتکار معلمین می تواند ارزش و جایگاه بهره گیری از آن را صد چندان سارد که در این قسمت به سخنی از آقای جانیز هایز آندوروز مربی یکی از مدارس فلوریدا اشاره نمایم .
ایشان میگوید « شعر در تدریس من چیزی بیشتر از جادو است می توانم با شعر به طریقه های گوناگون بچه ها را برانگیزانم به کلاسم جان بدهم و برنامه های درسی ام را به اجرا‍ء بگذارم » پس هر معلم خلاقی خواهد توانست با انتخاب اشعار مناسب و مربوط به زندگی بچه ها دامنه تجربه بچه ها را چه در داخل کلاس و چه در بیرون از کلاس وسعت بخشد و ارزشهای والای انسانی و دینی را در قالبی زیبا و منطبق بر تخیل زیبای بچه ها به آنها ارائه نمود که می توان با بهره گیری از شیوه های شعر خوانی که در ذیل می آید بر غنای آموزش دینی افزود
شیوه های شعر خوانی –
شعرهای مذهبی و دینی در کتب درسی ما فراوان است اما نکته قابل تأمل چگونگی ارائه آن به فراگیران می باشد که ×× شعرهای کتابهای درسی و یا شعرهایی که معلم از منابع مختلف و با توجه به موضوع درسی انتخاب و به شیوه های خلاقانه و با بهره گیری از هنر دانش آموزان به آنان ارائه نماید که این شیوه ها شامل :
  1. شعر خوانی به شیوه کلمه
  2. شعر خوانی همراه با آهنگ یا موسیقی
  3. شعرخوانی به شیوه تصویر سازی
  4. شعر خوانی همراه با ساخت کار دستی
  5. شعر خوانی همراه با بازی
  6. شعر خوانی به شیوه داستانی
  7. شعر خوانی همراه با تقلید صدا
  8. شعر خوانی همراه با ایفای نقش
  9. شعر خوانی همراه با تغییر لباس
10 – شعر خوانی همراه با چهره آرایی
11- شعر خوانی همراه با معرفی  اشیاء
12- شعر خوانی همراه با آهنگ سازی زبانی
13- شعر خوانی همراه با ارائه نقاشی
14 – شعر خوانی همراه با کتابت و خوشنویسی
15- شعر خوانی همراه با اجرای حرکات موزون
16-شعر خوانی همراه با تغییر در تن صدا
17 – روح دادن به شعر با ایجاد حرکات رفتاری دوستانه ، تعادل و ...
و ....

 
که این شیوه ها را می توان هم به صورت فردی و هم گروهی اجراء نمود .

 
     ردیف       پایه  
 
         نام درس
 
                                    شیوه ارائه
 
 
 
 
ملاحظات  و
 
سایر شیوه ها
 
 
 
 
 صفحه
قالب
قصه گویی
 
نمایش خلاق
 
نمایش
عروسکی
 
 
 
ایفای نقش
 
 
 
 
حرکات نمایشی
پانتومیم
 
تئاتر
 
 
1 دوم سلام ! سلام 11-10 ــــــــ * * *
2 دوم مثل خورشید 13-12 * نقاشی
3 دوم ابر ها می آیند 15-14 * * شعر خوانی - دکلمه
" با دوستانم 17-16 * *
5 " هدیه های او 19-18 * * * با بهره گیری  از شیوه ها
 شعر خوانی جهت
 شرح  پایان درس
6 " همه چیز از تولت 25-22  دکلمه خوانی – شعر خوانی
" برای پاکیزگی 27-26 * * *  - نمایش اسلاید  و اصل نماز
8 " جشن تولد   30-29 * * *
9 " در میان کودکان 33-32 * * * *
10 " می خواهم نماز بخوانم
 
* * نمایش فیلم و اسلاید
 
11 " رهگذر مهربان 42-40 * * * *
12 " سفره ی عمر عباس 49-46 * * *  
 
 
13 " جشن بزرگ 55-52 * *  
 
14 دوم کار دستی نرگس 58-56
 
* * ساختن کارتی از مواد دور ریختنی
 
15 سوم سایه و سارا 10-8 * * *
16 " همیشه با من 15-14 * * دکلمه خوانی
17 " بهترین تصمیم 21-20 * * * *
18 " کودک با برکت 23-22 * *
19 " آن وقتها 29-28 * * * * نمایش فیلم  - و اسلاید  و ...
20 " چه با شکوه و زیبا 31-30 * * دکلمه خوانی و نقاشی
21 " بچه های طبیعت 37-36 * * گردش علمی – واحد کار یا پروژه
22 " یاد او 41-40 * * * نمایش فیلم از مراسم عزا داری
نوحه خوانی
23 " روز دهم 45-44 * * نمایش فیلم 
24 " این شبها 55-54 * * ذکر خاطره  توسط دانش آموزان
25 " عاقبت کار 59-58 * * * * ذکر خاطره
26 چهارم خنده  ها و گریه های من 3-2 * * * ذکر خاطره
27 " شامگاه پاییزی 7-6 * * * نمایش فیلم
28 " کودکی بر آب 9-8 * * * *
29 چهارم امید من 15-14 * * دکلمه خوانی همراه با حرکات
 نمایشی
30 " همیشه با هم 17-16 * * حضور در مسیر یا نماز خانه
و برزگزاری نماز جماعت
31 " آن مسیر قدیمی 21-20 دکلمه خوانی – ذکر خوانی
-بازدید
32 " سفر بیاد ماندنی 23-22 * واحد کار – یا پروژه – بازدید
33 " رو.زی برای 27-26 * * * شیوه تدریس قضاوت عملکرد
مشارکتی
34 " به جای دشنام 29-28 * *
35 " به جای ....... 33-32 * * نمایش فیلم
36 " زنگ انشاء 43-42 * * ذکر خاطره – سفر زیارتی
نمایش فیلم
37 " کودک شجاع 47-46 * *
38 " سحر گاه با شکوه 51-48 * * دکلمه خوانی – شعر خوانی
39 " همسر فداکار 49-48 *
40 " کسی مرا می بیند 71-70 * * *
41 پنجم خدا 15-14 دکلمه خوانی – شعر خوانی  به
شیوه های متنوع
42 " خورشید در چاه  17-16 * * * * دکلمه همراه با ایفای نقش  و
حرکات بدنی
43 " یکتا 23-20 * *
44 " ما بت پرست بودیم 29-28 * * * * شعر خوانی
45 " این کتاب 43-42 * دکلمه خوانی
46 " میراث پیامبر 52-49 * * * *
47 " جشن غدیر 53-52 * * * نمایش فیلم
48 " اسراف 55-54 * * ساخت کارتی با وسایل دور
ریختنی شیوه قضاوت عملکرد
49 " قایق چوبی 63-60 * * *
50 " نگین 82-80 * * *
51 " راهبر 76-75 * *
52 " باغ سری 97-96 * * *
53 " تلافی 101-99 * * *
54 " بازی شیرها و پلنگ ها 105-104 * * *

جمع بندی :
با توجه به مطالبی که عنوان نمودم چنین می توان نتیجه گرفت که ما اگر بخواهیم در امر آموزش دینی و قران منطبق بر هدفهای کلی و آرمانی نظام آموزشی مان موفق باشیم باید با تکیه بر دستاوردهای نوین علمی در زمینه های مختلف و با توجه به خصوصیات و ویژگیهای جسمی ، روحی و روانی و اخلاقی فراگیران در دوره های مختلف سعی نمائیم مفاهیم دینی و ارزشهای و احد انسانی را در فالبی جذاب ، زیبا ، پویا ، فراگیر و با بهره گیری از زبان هنری و ادبی و مشارکت فعال و متعامل فراگیران در فرایند آموزش به آنان ارائه نمائیم و در امر تدریس دروس دینی و قران نیز از شیوه های نوین تدریس خصوصاً شیوه های مشارکتی که می تواند اثر و نقش ادبیات و هنر را در آموزش دینی و قران صد چندان نماید بهره لازم را ببریم . ان شاالله که در این راه موفق باشیم .
با ذکر این سخن زیبای آبرت انیشتین مطلب را به پایان می رسانم .
ایشان می فرمایند ( امروزه گاه صرفاً مدرسه را محلی برای انتقال صرف اندوخته های علمی و اطلاعات بع ذهن فراگیران می دانند حال آنکه اندوخته های علمی چیزی مرده است و با زندگان سر و کار داریم و باید راه و رسم چگونه کردن را به آنان بیاموزیم )
واسلام – سید محمد حسینی دقیق
منابع و ماخذ :
کتاب مجموعه مقالات سمپوزیوم جایگاه تربیت در آموزش و پرورش ، انتشارات تربیت تهران         1371
زندی بهمن ، روش تدریس فارسی در دوره ابتدایی ، انتشارات صحت ، تهران    1378
بهرامپور ابوالحسن ، نقدی برنا آوری آموزش و پرورش در ایران ، انتشارات زرد ، تهران 1382
احدیان ، محمد ، مقدمات تکنولوژی آموزشی ، انتشارات بشری ، تهران      1368       
راتنیگ جی ، مقاله های با عنوان رشد و تکامل عقلی کودکان ، ترجمه حسن پاشا شریفی
سید محمد حسینی دقیق ( مقاله ای با عنوان شیوه های گوناگون شعر خوانی ) کتاب زبان آموزی ، انتشارات نشر تمرین
  • مجتبی صبوری ( مقاله ای با عنوان دین فرایندی فراگیر ، از ژرفا و آرام )
  • حمید احمد زرهانی ( مقاله ای با عنوان بررسی جایگاه تربیت در نظام آموزش و پرورش ایران )
  • مصطفی رحمان دوست ( مقایسه ای تحلیلی بر وضعیت تربیت بدنی معاصر ایران )
  • مرتضی حاجی بابایی ( مقایسه ای با عنوان جایگاه هنر در نظام آموزش و پرورش دوره ابتدایی )
-   محمد مهدی هراتی ( مقاله ای با عنوان  جایگاه فراموش شده هنر در دوره ابتدایی )
 
  • مشخصات
  • دانلود
4.5 /5 20 5 1
نظرات خود را اینجا بنویسید

مقاله و تحقیق رایگان راههای بهره گیری از ادبیات و هنر در آموزش دینی و قرآن Average rating: 4.79464990123857, based on 89 reviews from $0.0000 to $0.0000
کانال ایتا: https://eitaa.com/tarhejaberr